3 styczeń 2024

Reda: kaszubskie miasto w północnej Polsce

zdjęcie: Reda: kaszubskie miasto w północnej Polsce / Krzysztof/CC BY-SA 2.5 DEED/https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5/
Krzysztof/CC BY-SA 2.5 DEED/https://creativecommons.org/licenses/by-sa/2.5/
Poczuj rytm miasta, który pulsuje wraz z rzeką Redą. Jej malowniczy bieg snuje się od wsi Strzebielino Morskie aż po urokliwą Zatokę Pucką.
REKLAMA

Tego szukamy w Redzie

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: Reda, Reda praca, Reda pogoda, aquapark Reda, park wodny Reda, taxi Reda.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Redzie, tutaj możesz przeczytać kilka słów o jej historii.
Dokumenty z okresu średniowiecza informują, że Grężlewo, obecnie Reda, było wymieniane jako osada. W roku 1358 osada znana była jako Granslaw, a w 1398 jako Granissow lub Granslow. Nazwa miejscowości w 1400 r. brzmiała Redau, a w 1433 r. Rede. Od 1500 r.
Wczesne średniowiecze, zwłaszcza druga połowa X wieku, to okres, gdy obszar administracyjny Redy był częścią Pomorza Wschodniego. W tym czasie intensywnie wypalano i wycinali lasy ze względów gospodarczych. Powstawały skupiska osad, takie jak Ciechocino – Pieleszewo – Reda. W tym okresie dominującą formą własności była drobnorycerska, często przechodząca w posiadanie kościoła. W papieskim potwierdzeniu posiadłości klasztoru oliwskiego z 1245 r. wspomina się o dziesięcinie z jazu w Redzie. Pomimo to Pieleszewo, Reda i Ciechocino były własnością panującego. Pomorzem Wschodnim zarządzał namiestnik w imieniu władcy. Po przejęciu Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków w 1309 r. omawiane obszary należały do komturstwa gdańskiego i podlegały urzędowi rybackiemu w Pucku.

Pierwsza źródłowa informacja o Redzie pochodzi z kontraktu lokacyjnego z 1357 r. , który potwierdza istnienie osady na prawie chełmińskim na terenie należącym do Krzyżaków. Mieszkańcy wsi uzyskali wówczas przywilej spławiania drewna rzeką Redą do morza. Rzeka pełniła funkcję ważnej arterii komunikacyjnej, zakazano jednak budowy jazów i innych przeszkód utrudniających żeglugę.

W 1400 r. w Redzie istniał młyn zbożowy, funkcjonujący od 1340 roku, oraz kuźnica. Już w 1340 r. istniała karczma, drewniany kościół z XII wieku, który przetrwał do XVII wieku, kiedy spłonął. Został odbudowany z muru pruskiego i służył wiernym do końca XIX wieku. W 1903 roku zbudowano nowy kościół w stylu neogotyckim, zastępując tym samym stary, który został rozebrany.

W średniowiecznej wsi rola sołtysa była kluczowa, z uprzywilejowanym statusem i dziedziczeniem sołectwa. Jego uposażenie wynosiło zazwyczaj 1/10 gruntów wsi. Sołtys odpowiadał za informowanie mieszkańców o rozporządzeniach pana, utrzymanie porządku, sądzenie drobnych przestępstw, nadzór nad odpracowywaniem pańszczyzny i regularnym dostarczaniem danin do dworu.

Sołtys posiadał przywilej wsi, a w 1635 roku król Władysław IV przekazał taki przywilej sołtysowi Redy – Szymonowi Borsch. Życie społeczności regulował wilkierz, czyli ustawa wiejska, wydawana przez właściciela wsi. Sołtys z przysiężnymi, starszymi wsi, nadzorował porządek, inspekcję przeciwpożarową, a przed swoją zagrodą miał pręgierz do zakuwania aresztantów.

Wilkierz nakazywał szacunek dla sołtysa i dworskich urzędników, zakazywał klątw w karczmie, gier hazardowych, a także regulował liczność i charakter uroczystości. Nabożeństwa były obowiązkowe, a wilkierz zakazywał kontaktów z wróżkami, czarownicami i Żydami. Handel zbożem wymagał aprobaty dworu, a raz w roku sołtys odczytywał wilkierz na zebraniu gromadzkim, aby uniknąć nieznajomości przepisów.

Przed 1888 r. powstała już dwuklasowa szkoła, do której uczęszczało 150 dzieci, uczonych przez dwóch nauczycieli.

9 września 1939 r. Reda została zajęta przez Niemców. Rozpoczął się ponury okres okupacji, w czasie którego pogorszyły się warunki materialne ludności polskiej. Stworzono odrębne warunki pracy i płacy dla Polaków i Niemców.

Krótko po zakończeniu II wojny światowej utworzono Ośrodek Zdrowia w Redzie. W 1949 r. zakończono budowę toru kolejowego z Chyloni do Redy, a w 1957 r. oddano do użytku drugi tor między Redą a Wejherowem, przystosowany do ruchu pociągów elektrycznych. Pełną elektryfikację zakończono 31 grudnia tegoż roku. W 1972 r. powstał przystanek kolejowy Reda Pieleszewo, zbudowany częściowo przez mieszkańców Redy w czynie społecznym.

W latach 1974-75 wybudowano cmentarz komunalny, dodatkową jezdnię od granicy Gdyni do Redy, most, skrzyżowanie dróg w kierunku Pucka i Wejherowa, wiadukt pod torami kolejowymi oraz dwie jezdnie do Wejherowa. Do 1975 r. działały już dwie szkoły podstawowe, Zasadnicza Szkoła Rolnicza (obecnie Zasadnicza Szkoła Zawodowa Rzemiosł Różnych) i dom towarowy z restauracją Jubilatka.

Od lat sześćdziesiątych rozwijało się szybko budownictwo mieszkaniowe mimo regresu w całym kraju. Wzniesiono liczne domki jednorodzinne i bloki mieszkalne. Miasto posiada obszerne tereny pod budownictwo mieszkaniowe, usługi, składy, bazy i przemysł, często nieuzbrojone. Po budowie Elektrowni Jądrowej w Żarnowcu mieszkania przeznaczone dla pracowników zostały przekazane Spółdzielni Mieszkaniowej Energetyk.

Nie przegap najważniejszych informacji

PRZECZYTAJ JESZCZE
pogoda Reda
13.8°C
wschód słońca: 05:02
zachód słońca: 20:24
REKLAMA

Kalendarz Wydarzeń / Koncertów / Imprez w Redzie

kiedy
2024-05-11 18:00
miejsce
Fabryka Kultury, Reda, Łąkowa 59A
wstęp biletowany
kiedy
2024-05-12 10:30
miejsce
Fabryka Kultury, Reda, Łąkowa 59A
wstęp biletowany
kiedy
2024-05-17 19:00
miejsce
Fabryka Kultury, Reda, Łąkowa 59A
wstęp biletowany
kiedy
2024-05-25 18:00
miejsce
Fabryka Kultury, Reda, Łąkowa 59A
wstęp biletowany